Trải qua hơn 45 năm kể từ khi Việt Nam và Hà Lan chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao (1973), hai nước đã xây dựng được mối quan hệ hữu nghị và hợp tác tốt đẹp. Quan hệ Việt Nam - Hà Lan hiện được đánh giá là điển hình của mối quan hệ năng động và hiệu quả.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Đại sứ Hà Lan Elsbeth Akkerman
Duy trì quan hệ chính trị tin cậy
Lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên duy trì các chuyến thăm song phương và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, tạo cơ sở quan trọng tăng cường quan hệ chính trị tin cậy và hợp tác tốt đẹp trên tất cả các lĩnh vực.
Thông qua các chuyến thăm cấp cao, hai bên đã thiết lập nhiều cơ chế hợp tác, ký kết các hiệp định, thỏa thuận quan trọng trong nhiều lĩnh vực làm sâu sắc thêm mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước.
Tại diễn đàn quốc tế đa phương và khu vực, Việt Nam và Hà Lan có sự hợp tác hiệu quả, thường xuyên ủng hộ các sáng kiến của nhau, nhất là trong khuôn khổ Liên Hợp Quốc, ASEM, ASEAN - EU. Hai nước đã ủng hộ lẫn nhau ứng cử vào các cơ quan của Liên hợp quốc như Hội đồng Bảo an, Hội đồng nhân quyền, Hội đồng Kinh tế - Xã hội Liên hợp quốc.
Hà Lan cũng ủng hộ Việt Nam thúc đẩy quan hệ với EU, chia sẻ lập trường về việc giải quyết vấn đề tranh chấp ở Biển Đông bằng luật pháp quốc tế. Ngược lại, Việt Nam giúp Hà Lan tăng cường quan hệ và tiếp cận với thị trường ASEAN.
Đẩy mạnh hợp tác kinh tế hiệu quả
Trong những năm gần đây, quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Hà Lan - Việt Nam không ngừng phát triển. Hà Lan đã trở thành đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại châu Âu với kim ngạch thương mại tăng đều qua các năm. Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 6,79 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm 2020, hiện nay Hà Lan là đối tác thương mại lớn thứ 2 và đối tác đầu tư FDI lớn nhất vào Việt Nam tại châu Âu.
Việc triển khai Hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) từ tháng 8/2020 đã đem đến nhiều cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam và Hà Lan mở rộng quan hệ hợp tác với kết quả là nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam đã thành công tiếp cận thị trường EU với mức thuế suất ưu đãi.
Về hợp tác đầu tư
Hiện nay, Hà Lan có 375 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 10,4 tỷ USD, đứng thứ 10/139 quốc gia và vùng lãnh thổ đã có đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Quy mô dự án bình quân của Hà Lan là 27,7 triệu USD/dự án, cao hơn quy mô dự án bình quân chung của cả nước là 11,6 triệu USD/dự án.
Tại tỉnh Vĩnh Phúc có Công ty TNHH De Heus tại Vĩnh Phúc là doanh nghiệp 100% vốn đầu tư Hà Lan với tổng vốn đầu tư khoảng 30 triệu đô la Mỹ, chuyên sản xuất thức ăn chăn nuối, công suất thiết kế vào khoảng 400.000 tấn/năm. Với việc ứng dụng công nghệ hiện đại, hệ thống dây chuyền sản xuất được nhập khẩu trực tiếp từ châu Âu và Mỹ, De Heus Vĩnh Phúc là đơn vị sản xuất thức ăn chăn nuôi chất lượng cao hàng đầu, góp phần phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh và của đất nước.
Lễ khánh thành nhà máy thức ăn chăn nuôi De Heus tại Vĩnh phúc
Thúc đẩy hợp tác giáo dục
Hợp tác trong lĩnh vực giáo dục giữa Việt Nam và Hà Lan đã bắt đầu rất sớm. Cho đến nay, giáo dục - đào tạo vẫn được coi là lĩnh vực hợp tác thành công giữa hai nước, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như nông nghiệp, quản lý nước.
Hiện nay có nhiều nghiên cứu sinh của Việt Nam theo học các chương trình đào tạo tại Hà Lan theo học bổng của Hà Lan và Việt Nam. Hàng năm, Chính phủ Hà Lan (thông qua Bộ Ngoại giao Hà Lan) hỗ trợ cho Việt Nam một số chương trình đào tạo chuyên sâu về luật quốc tế, quan hệ quốc tế, luật biển, công ước quốc tế về chống tra tấn (UNCAT). Bên cạnh đó, giữa các bộ, ngành Việt Nam và Hà Lan đều có chương trình hợp tác trong đào tạo nguồn nhân lực.
Ngoại giao nhân dân và hợp tác giữa các địa phương
Ngoại giao nhân dân và hợp tác giữa các địa phương là cầu nối quan trọng trong hợp tác giữa Việt Nam và Hà Lan. Nếu như quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hà Lan đạt mốc 49 năm thì quan hệ nhân dân giữa Việt Nam và Hà Lan đã là 54 năm với mốc lịch sử là Ủy ban Y tế Hà Lan – Việt Nam (MCNV) đã giúp thành lập Bệnh viện Hà Lan tại Quảng Trị (1968).
Cho đến nay, quan hệ ngoại giao nhân dân vẫn tiếp tục phát triển tốt đẹp và thực sự là cầu nối cho quan hệ hai nước. Ngoài MCNV còn có rất nhiều các tổ chức phi chính phủ khác vẫn tiếp tục hợp tác và giúp đỡ Việt Nam trong các lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục, xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ phát triển cho phụ nữ... Cùng với ngoại giao nhân dân, hợp tác giữa các địa phương Việt Nam - Hà Lan đang là một hình thức hợp tác hiệu quả và thiết thực. Hiện nay, hai bên đã thiết lập được các cặp địa phương hợp tác điển hình như Hà Nội - Amsterdam, thành phố Hồ Chí Minh - Rotterdam, Bình Dương - Eindhoven, An Giang - Oss, Vĩnh Long - Gederland; Bình Phước - Emmen...
Nguyễn Thạch